حد و مرز حرمت و نجاست مشروبات الکلی

الکل سفید و طبى که الکل خالص مى‏باشد و مصارف طبى دارد پاک مى‏باشد. مگر این که از شراب و فقاع گرفته شده باشد که در این صورت نجس است. هم چنین مواد پاک کننده دیگر که از مشتقات الکل است و در مراکز درمانى کاربرد دارد پاک مى‏باشد. هم چنین الکل صنعتى که همان الکل سفید به اضافه مقدارى مواد سمّى است و کاربرد صنعتى دارد پاک مى‏باشد. ادکلن و مواد صنعتى دیگر نیز که مشتمل بر الکل مى‏باشد پاک است.

اما نوشیدنی هایی که مست کننده (مسکر) است، حتی یک قطره آن (و لو اینکه به آن مقدار مست کننده هم نباشد)، حرام است.ملاک حرام بودن مایع بودن و مست کننده بودن است.

حد و مرز حرمت و نجاست خوردنیها و مشروبات الکلی، ازنظر فقه جعفری، چیست؟

در پاسخ ابتدا به بیان حکم الکل و سپس به حکم مشروبات الکلی می پردازیم.

حکم الکل از دو جهت در فقه قابل بررسی است :

۱ـ از جهت طهارت و نجاست

۲ـ از جهت حرمت و حلیت خوردن و نوشیدن آن

الکل سفید و طبى که الکل خالص مى‏باشد و مصارف طبى دارد پاک مى‏باشد. مگر این که از شراب و فقاع گرفته شده باشد که در این صورت نجس است. هم چنین مواد پاک کننده دیگر که از مشتقات الکل است و در مراکز درمانى کاربرد دارد پاک مى‏باشد. هم چنین الکل صنعتى که همان الکل سفید به اضافه مقدارى مواد سمّى است و کاربرد صنعتى دارد پاک مى‏باشد. ادکلن و مواد صنعتى دیگر نیز که مشتمل بر الکل مى‏باشد پاک است. (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی))خوردن چنین الکلی حرام نیست مگر اینکه مست کننده باشد یا اینکه آنرا با آب رقیق کرده و مصرف نمایند.

آیة الله مکارم شیرازی(مدظله) در این زمینه فرموده اند:” الکل هایى که ذاتاً قابل شرب نیست یا جنبه سمّى دارد، نجس نیست، ولى هر گاه آن را رقیق کنند و مشروب و مُسکر باشد، نوشیدنش حرام است و احتیاطاً حکم نجس دارد.”
اما حکم مشروبات الکلی

از نظر فقه شیعه شراب و هر چیزى که انسان را مست مى‏کند، چنانچه به خودى خود روان (مایع) باشد، نجس است و خوردن و نوشیدن آن حرام است.

بنابراین ملاک حرمت آن مایع بودن؛ و مست کننده بودن است. و هر چیزى که زیاد آن انسان را مست مى‏کند، چنانچه به خودى خود مایع باشد نجس و خوردن آن حرام است اگر چه کم باشد یا مست کنندگىِ آن خفیف باشد .
آیة الله زنجانی(دام ظله):

اگر مایعی زیاد آن مست کننده باشد، مقدار کم آن نیز نجس است.
آیة الله بهجت(ره):

شراب و هر چیزى که زیاد آن انسان را مست مى‏کند، چنانچه به خودى خود مایع باشد نجس و خوردن آن حرام است، اگر چه کم باشد یا مست کنندگىِ آن خفیف باشد .

توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی):

اما اگر مثل بنگ و حشیش که روان نیستند (جامدند)، اگر چه چیزى در آن بریزند که روان شود، پاک است.
سوال: من در خارج راننده تاکسی هستم. گاهی کسانی سوار تاکسی می‌شوند که شراب خورده یا مقصدشان رفتن به خانه‌ فساد است که اگر اینها را سوار نکنیم ممکن است کارمان از دست برود. با این حال کار کردن با تاکسی در آن کشورها جائز است؟

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:
آیة الله خامنه‌ای (مد ظله العالی):

در مواردى که مى‌دانید براى حرام اقدام مى‌نمایند، پرهیز نمایید.
آیة الله سیستانی (مد ظله العالی):

اشکال ندارد.
آیة الله مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

در موارد ضرورت اشکالی ندارد.
آیة الله صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

کار با تاکسی در موارد سۆال مانعی ندارد. بلی، اجاره ماشین جهت حمل خمر جایز نیست و مطلب مذکور در سۆال مجوز نمی‌شود.
آیة الله نوری همدانی(مد ظله العالی):

مادامی‌که اعانه بر گناه بر آن صادق نباشد مانعی ندارد و در هر صورت شغل مذکور توصیه نمی شود.
آیة الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):

کار شما اشکالی ندارد، ولی از حمل شراب اجتناب کنید.

(توجه: استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، صافی گلپایگانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست انجام گرفته است.)